Rogale Świętomarcińskie - to tradycyjna potrawa wielkopolska - zgodnie ze zwyczajem są wypiekane głównie 11 listopada, w dzień św. Marcina. I choć płacimy za nie w Pleszewie około 30 zł za kilogram, nikomu to nie przeszkadza. Wszyscy uwielbiają rogale!
Według legendy tradycja wywodzi się jeszcze z czasów pogańskich, gdy podczas jesiennego święta składano bogom ofiary z wołów lub w zastępstwie z ciasta zwijanego w kształt rogów. Jak to zwykle w takich przypadkach bywało, chrześcijaństwo przejęło zwyczaj łącząc go tym razem z postacią św. Marcina. Kształt ciasta symbolicznie kojarzono z podkową, którą - według przekazów hagiograficznych - zgubił koń świętego.
Ta wielkopolska tradycja "odrodziła" się w listopadzie 1811 roku, kiedy to proboszcz parafii św. Marcina zaapelował do wiernych, by zrobili coś dobrego dla biednych. Obecny na mszy cukiernik postanowił wskrzesić starą tradycję rozdawania ciastek ubogim. Dziś nikt rogali nie rozdaje, należy za nie zapłacić i to - jak na ciastko - całkiem sporo.
W tym samym dniu "tradycyjnie" je się pieczoną gęsinę - było to popularne w całej Polsce w XIX wieku, zwyczaj przybył z Niemiec. Wcale nie dziwnym trafem zniknął na dobre w XX wieku, co bardzo bolało producentów gęsiny, szczególnie już po przełomie ustrojowym. Dlatego w 2009 roku podjęto akcję społeczną o wdzięcznym tytule "Gęsina na św. Marcina", podczas której okazało się, że Polacy nagle zaczęli jeść kilogramy gęsiny, a tradycja sprzed stuleci pasuje jak ulał do współczesnych realiów.
