Światowy Dzień Bez Tytoniu ustanowiła Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) w 1987 roku. Powód był prosty. Rosnącą liczba uzależnionych i pacjentów z chorobami wywoływanymi przez palenie papierosów. A to poważne schorzenia takie jak nowotwory płuc, przełyku, krtani, gardła czy trzustki.
8 milionów zgonów
Święto obchodzone każdego roku 31 maja, jest okazją do zwrócenia uwagi na powszechność nałogu i jego negatywne skutki zdrowotne - szczególnie dla dzieci i młodzieży. Ma być też zachętą, by nałogowcy, przynajmniej na 24 godziny powstrzymali się od wszystkich form używania tytoniu - również e-papierosów. Niestety – jak wyliczają specjaliści WHO po papierosy sięga regularnie ponad miliard osób na całym globie. W naszym kraju palaczy ciągle przybywa. To obecnie 29% dorosłych Polaków. A tytoń powoduje każdego roku 8 milionów zgonów na całym świecie.
Młodzi sięgają po e-papierosy
Powszechne używanie wyrobów nikotynowych jest poważnym zagrożeniem dla zdrowia publicznego Rynek oferuje wiele różnych produktów, w tym: papierosy tradycyjne, ręcznie skręcane, e-papierosy, tytoń podgrzewany, fajki tradycyjne, fajki wodne i woreczki nikotynowe. Popularne wśród młodzieży stały się e-papierosy. Wielu rodziców nie zdaje sobie sprawy, że ich dzieci sięgają po te produkty, bo często przypominają pendrive’y, długopisy, kosmetyki czy inne gadżety. Tymczasem wbrew popularnym mitom, e-papierosy są niebezpieczne. W większości zawierają nikotynę – silnie uzależniającą substancję, która wpływa negatywnie na rozwijający się mózg nastolatka. W ich składzie znajdują się również szkodliwe substancje chemiczne, które mogą powodować podrażnienia dróg oddechowych, obniżenie odporności, a także zaburzenia koncentracji i nastroju.
Co to są e-papierosy?
E-papieros - to wyrób, który może być wykorzystywany do spożycia za pomocą ustnika pary zawierającej nikotynę lub pary niezawierającej nikotyny, lub wszystkie elementy tego wyrobu, w tym kartridże, zbiorniki i urządzenia bez kartridża lub zbiornika; papierosy elektroniczne mogą być jednorazowego użytku albo wielokrotnego napełniania za pomocą pojemnika zapasowego lub zbiornika lub do wielokrotnego ładowania za pomocą kartridżów jednorazowych.
Co mogą zawierać e-papierosy?
- E-papierosy nie są bezpieczną alternatywą dla tradycyjnych papierosów. Aerozole wytwarzane przez e-papierosy mogą zawierać toksyczne substancje, takie jak:
- glikol propylenowy i glicerynę roślinną, które w drogach oddechowych wykazują działanie toksyczne,
- benzopiren może wydzielać się podczas procesu podgrzewania glikolu propylenowego czy gliceryny, wykazuje działanie rakotwórcze,
- aldehyd octowy - może wydzielać się podczas procesu podgrzewania glikolu propylenowego czy gliceryny, substancja rakotwórcza, działająca szkodliwie na wątrobę,
- akroleinę - wydziela się po podgrzaniu liquidu do około 100 - 200 stopni Celsjusza, może wywoływać nowotwory płuc, ma działanie drażniące dla skóry, dróg oddechowych i oczu,
- nikotynę - uzależniającą substancję psychoaktywną,
- aceton - działający drażniąco na skórę
- syntetyczne aromaty i związki smakowe np. diacetyl - prowadzący do poważnych chorób płuc,
- substancje psychoaktywne, takie jak CBD, czyli kannabidiol, związek występujący w konopi.
- 11,7% polskiej młodzieży w wieku 13-15 lat pali tradycyjne papierosy,
- 22,3% polskiej młodzieży w wieku 13-15 lat używa papierosów elektronicznych. Te liczby wskazują na rosnącą popularność e-papierosów jako alternatywy dla tradycyjnego palenia w tej grupie społecznej.
Jak e-papierosy wpływają na zdrowie?
Używanie e-papierosów może nieść za sobą szereg niekorzystnych zmian w organizmie osób, które z nich korzystają, a także tych narażonych na bierne wdychanie, na przykład:
- podrażnienie oczu, błony śluzowej gardła i jamy ustnej,
- kontaktowe zapalenie skóry, oparzenia,
- EVALI - ostre uszkodzenie płuc charakterystyczne dla użytkowników e-papierosów,
- krwawienie do pęcherzyków płucnych,
- zarostowe zapalenie oskrzelików,
- wzrost ryzyka zachorowania na nowotwory.
- zaburzeniami koncentracji, pamięci i nastroju;
- większym prawdopodobieństwem sięgnięcia po tradycyjne papierosy w przyszłości,
- zwiększonym ryzykiem uzależnienia od nikotyny, nawet przy sporadycznym używaniu.
Co możesz zrobić?
- Jeśli jesteś rodzicem lub opiekunem: rozmawiaj z dziećmi o zagrożeniach związanych z e-papierosami i bądź wzorem do naśladowania,
- Jeśli jesteś nauczycielem i wychowawcą: włącz tematykę szkodliwości e-papierosów do zajęć edukacyjnych,
- Jeśli jesteś uczniem: bądź świadomy manipulacji marketingowych i podejmuj mądre decyzje dotyczące zdrowia,
- Jeśli potrzebujesz pomocy w rzuceniu palenia, możesz skorzystać z infolinii: 801-108-108 lub Telefonicznej Poradni Pomocy Palącym, czynnej od poniedziałku do piątku: 09.00 - 21.00.
Zmiany w ustawie antytytoniowej
W maju 2025 r. Sejm przyjął nowelizację ustawy antytytoniowej, która wprowadza:
- zakaz sprzedaży wszystkich rodzajów e-papierosów (w tym beznikotynowych) oraz woreczków nikotynowych osobom poniżej 18. roku życia,
- zakaz sprzedaży tych produktów przez Internet oraz w automatach,
- całkowity zakaz reklamy i promocji e-papierosów oraz woreczków nikotynowych,
- rozszerzenie zakazu używania e-papierosów w miejscach publicznych, takich jak szkoły, restauracje, place zabaw i przystanki komunikacji miejskiej.
Co może nas skłonić do rzucenia palenia?
Wyjście z nałogu zawsze jest trudne. Zawsze jednak warto spróbować. Bo istnieje wiele powodów dla których warto rzucić palenie.Korzyści z rzucenia palenia:
- już po 20 minutach rzucenia palenia twoje tętno spada,
- w ciągu 12 godzin poziom tlenku węgla we krwi spada do normy,
- w ciągu 2-12 tygodni poprawia się krążenie i czynność płuc,
- w ciągu 1-9 miesięcy kaszel i duszności ustępują,
- w ciągu 5-15 lat ryzyko udaru zmniejsza się do poziomu osoby niepalącej,
- w ciągu 10 lat śmiertelność z powodu raka płuc jest o połowę niższa niż wśród palaczy,
- w ciągu 15 lat ryzyko choroby serca jest takie, jak u niepalących.
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.