Trwa walka o życie sześcioletniego chłopca, który w ciężkim stanie kilka dni temu trafił do dolnośląskiego Centrum Pediatrycznego im. J. Korczaka. Jak poinformowali wrocławscy lekarze - wykryto u niego błonicę, chorobę zakaźną wywoływaną przez bakterie zwane maczugowcami błonicy. W latach 50. w Polsce odnotowywano kilkadziesiąt tysięcy przypadków tej choroby rocznie (z czego umierało na nią od 1,5 do 3 tys. osób). W końcu została uznana za wyeliminowaną dzięki obowiązkowym szczepieniom.
Chory sześciolatek trafił do wrocławskiego szpitala po powrocie z Zanzibaru. Nie był zaszczepiony przeciw błonicy. Chorobę wykryto również u jednego z jego rodziców. Szacuje się, że zarażonych osób może być znacznie więcej.
Choroby zakaźne to poważny problem
Eksperci alarmują, że niewykonywanie obowiązkowych szczepień może doprowadzić do wybuchu epidemii groźnych dla życia chorób. Również tych, z którymi – jak by się wydawało – już sobie poradziliśmy.
- Choroby zakaźne nadal stanowią poważny problem dla zdrowia publicznego. Najgroźniejsze są jednak ich powikłania, które mogą wystąpić zarówno u dziecka, jak i osób dorosłych. Należy pamiętać, że szczepiąc swoje dziecko chronimy przed zachorowaniem na choroby zakaźne nie tylko je, ale także innych członków rodziny oraz osoby z otoczenia, dla których takie zachorowanie może zakończyć się nawet śmiercią – tłumaczy mgr Jolanta Ulatowska, dyrektor Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej w Pleszewie.
I wylicza, że do grupy osób szczególnie narażonych na zachorowania należą:
- seniorzy
- osoby z deficytami w funkcjonowaniu układu odpornościowego (np. po przeszczepie szpiku lub narządów)
- osoby przewlekle chore (np. na cukrzycę, nowotwory, choroby układu krążenia)
- małe dzieci i kobiety w ciąży (dla których nawet z pozoru niegroźna ospa wietrzna jest szczególnie niebezpieczna).
- Wirus ospy wietrznej wykazuje działanie teratogenne, co może spowodować trwałe kalectwo nienarodzonego jeszcze dziecka. Przebieg choroby u każdego dziecka może wyglądać inaczej – podkreśla Jolanta Ulatowska.
Coraz więcej osób nie szczepi swoich dzieci
Medycy nie mają wątpliwości, że dużym problemem jest niewykonywanie szczepień obowiązkowych, którymi powinny być objęte dzieci i nastolatki (lista poniżej).Według danych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego PZH w ciągu kilku ostatnich lat liczba uchyleń od szczepień obowiązkowych w naszym kraju zwiększyła się prawie dwukrotnie - od 48,6 tys. uchyleń w 2019 roku do 87,3 tys. w 2023 roku. Aktualnie wśród dzieci i młodzieży w przedziale od 0-19 lat niezaszczepionych pozostaje ok. 2,12 % całej populacji.
Problem dotyczy również Pleszewa i okolic.
- Na terenie powiatu pleszewskiego również obserwujemy wzrost liczby dzieci i młodzieży, u których nie wykonano wszystkich lub części szczepień ochronnych – informuje portal zpleszewa.pl Jolanta Ulatowska.
Będą kontrole w powiecie pleszewskim
Główny Inspektorat Sanitarny chce teraz zbadać, ile osób uchyla się od obowiązku szczepienia swoich dzieci. Sprawdzonych ma zostać ok. 7,5 mln sztuk kart szczepień w poradniach podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) w całym kraju. Do weryfikacji szykuje się również nasz sanepid.
- Aktualnie czekamy na ostateczne wytyczne z GIS. Po przeprowadzonych kontrolach, po raz pierwszy poznamy pełny obraz stanu zaszczepienia przeciwko 13 chorobom zakaźnym. Przegląd kart ma być także krokiem w stronę przejścia z papierowej na e-Kartę Szczepień w przypadku szczepień obowiązkowych. Na razie e-Karta Szczepień działa jedynie w przypadku szczepień zalecanych – wyjaśnia Jolanta Ulatowska.
Główny inspektor sanitarny, dr Paweł Grzesiowski, poinformował kilka dni temu, że kontrole mają ruszyć na początku kwietnia. Przewiduje, że ujawnią trzy grupy „niezaszczepionych”. Karty części dzieci (nawet kilkuset tysięcy w skali kraju) najprawdopodobniej zniknęły z systemu, a więc nie wiadomo, czy były zaszczepione, czy nie. Drugą grupą mają być dzieci, których rodzice nie skierowali na szczepienie ze względu na stan zdrowia. Są też zapewne przypadki, kiedy rodzice z różnych powodów nie chcą zaszczepić swoich pociech.
A jak mają wyglądać zapowiadane kontrole?
- Zostaną przeprowadzone w poszczególnych placówkach POZ zgodnie z otrzymanymi z GIS szczegółowymi wytycznymi. W GIS opracowano dedykowane elektroniczne załączniki, a kontrole zostaną przeprowadzone po wcześniejszym zawiadomieniu przedsiębiorcy o zamiarze wszczęcia kontroli – odpowiada Jolanta Ulatowska.
Kary za brak obowiązkowych szczepień
Kwestie sposobu egzekwowania obowiązku szczepień - jako obowiązku o charakterze niepieniężnym - zostały określone w przepisach ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. 2025r., poz.132).Zgodnie z ustawą organem egzekucyjnym w sprawie jest u nas wojewoda wielkopolski, zaś Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Pleszewie wierzycielem obowiązku o charakterze niepieniężnym – a więc wystawia upomnienie, a następnie tytuł wykonawczy, który kieruje do wojewody.
- Dalsze postępowanie prowadzone jest przez wojewodę, który po zakończeniu postępowania w formie postanowienia nakłada na osoby zobowiązane grzywnę, w celu przymuszenia do wykonania szczepienia ochronnego. […] Grzywny aktualnie nakładane przez wojewodę są w wysokości 1170 zł na każdego z rodziców małoletniego. Zgodnie z art.121 ustawy o postepowaniu egzekucyjnym w administracji, w razie niewykonania obowiązku w wyznaczonym terminie, grzywna w celu przymuszenia może być nakładana kilkakrotnie w tej samej lub wyższej kwocie – informuje Jolanta Ulatowska.
Jak zaś ocenia skuteczność nakładanych kar?
Obecny system egzekwowania obowiązku szczepień jest zbyt skomplikowany. Pomimo działań podejmowanych przez organy Inspekcji Sanitarnej liczba uchyleń od szczepień ciągle wzrasta – podsumowuje Ulatowska.
Lista obowiązkowych szczepień
Wykaz chorób zakaźnych objętych obowiązkiem szczepień ochronnych określa Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 27.09.2023r. w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych (Dz.U. 2023r. poz. 2077 z późn.zm.).Zgodnie z rozporządzeniem obowiązkiem szczepień ochronnych są objęte następujące choroby zakaźne:
- błonica,
- gruźlica,
- inwazyjne zakażenia Haemophilus influenzae typu b,
- inwazyjne zakażenia Streptococcus pneumoniae,
- krztusiec,
- nagminne zapalenie przyusznic (świnka),
- odra,
- ospa wietrzna,
- ostre nagminne porażenie dziecięce (poliomyelitis),
- różyczka,
- tężec,
- wirusowe zapalenie wątroby typu B,
- wścieklizna,
- zakażenia powodowane przez rotawirusy.
- Zachęcamy do odwiedzenia strony internetowej: www.szczepienia.pzh.gov.pl prowadzonej przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH – Państwowy Instytut Badawczy, gdzie można znaleźć rzetelne i wiarygodne informacje na temat szczepionek i samego procesu szczepienia – podkreśla szefowa PSSE w Pleszewie.
Lista zalecanych szczepień
Wykaz zalecanych szczepień ochronnych oraz sposób ich finansowania i dokumentowania określa Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie wykazu zalecanych szczepień ochronnych oraz sposobu finansowania i dokumentowania zalecanych szczepień ochronnych wymaganych międzynarodowymi przepisami zdrowotnymi.Szczepienia zalecane dla dzieci (odpłatne) to:
- od 2. miesiąca życia przeciw inwazyjnym zakażeniom Neisseria Meningitidis,
- od 13. miesiąca życia przeciw ospie wietrznej, WZW typu A oraz kleszczowemu zapaleniu
mózgu.
- od 6. miesiąca życia przeciw grypie,
- od 7. miesiąca życia przeciw COVID-19,
- od 11. roku życia przeciw Ludzkiemu wirusowi brodawczaka (HPV).
- szczepienie przeciw wzw B (wszyscy nieszczepieni, 3 dawki),
- szczepienie przeciw grypie (raz w roku, na początku sezonu infekcyjnego, 1 dawka) –
w zależności od grupy, szczepionka może być bezpłatna (kobiety w ciąży oraz osoby
powyżej 65 r.ż.) lub objęta 50% refundacją (osoby w wieku 18-64), - szczepienie przeciw COVID-19 (wszyscy nieszczepieni, szczepienie podstawowe+
wymagane dawki przypominające) – szczepionka bezpłatna, - szczepienie przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi szczepionką dTap z obniżoną
zawartością antygenów błonicy i krztuśca (dawka przypominająca co 10 lat), - szczepienie MMR przeciw odrze, śwince i różyczce (wszyscy nieszczepieni, 1 lub 2
dawki), - szczepienie przeciw ospie wietrznej (wszyscy, którzy nie chorowali i nie byli
szczepieni, 2 dawki), - szczepienie przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu (3 dawki, dawka przypominająca
co 3 do 5 lat), - szczepienie przeciw meningokokom grupy B (2 dawki) oraz meningokokom grupy
grupy A, C, W, Y (1 dawka), - szczepienie przeciw wzw A (wszyscy nieszczepieni, 2 dawki).
- szczepienie przeciw pneumokokom (szczepionka skoniugowana 1 dawka).
Szczepionka dostępna jest bezpłatnie osobom w wieku 65+ ze zwiększonym ryzykiem
choroby pneumokokowej.
- Warto pamiętać, że szczepienia są jednym z najbardziej efektywnych i bezpiecznych narzędzi w ochronie zdrowia. Dzięki nim zmniejsza się ryzyko wystąpienia wielu groźnych chorób, a społeczeństwa zyskują lepszą odporność na infekcję - podkreśla ekspertka z sanepidu.
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.