![Rocznica bitwy pod Monte Cassino. Walczyli tam także pleszewianie [ZDJĘCIA] - Zdjęcie główne](https://static.zpleszewa.pl/zpleszewa/articles/image/66552e2f-6c1d-4f99-8035-255ef55d28ff)
Bitwa o Monte Cassino - nazywana także bitwą o Rzym - uznawana jest za jedną z najbardziej zaciętych i krwawych w czasie II wojny światowej. Walki toczone były tutaj przez kilka miesięcy.
Początkowe ataki alianckie aż trzykrotnie były nieskuteczne i niosły za sobą wiele ofiar.
Pod Monte Cassino od stycznia do maja 1944 roku zginęło wiele tysięcy żołnierzy różnych narodowości. Dopiero kolejny duży atak - z udziałem Polaków - przyniósł przełamanie i doprowadził do wycofania się Niemców.
Pleszewianie w bitwie o Monte Cassino
Dokładnie 18 maja 1944 roku, oddziały 2. Korpusu Polskiego, pod dowództwem gen. Władysława Andersa, zdobyły ruiny klasztoru na Monte Cassino. Tym samym, 2 Korpus Polski przerwał w swoim pasie dwie linie obronne Niemców: „Linię Gustawa” i „Linię Hitlera”.Warto zaznaczyć, że w walkach brali także udział pleszewianie - większość stanowili żołnierze 70 Pułku Piechoty, który w pierwszych dniach września 1939 roku wyruszył z Pleszewa do walki z hitlerowskim najeźdźcą.
Temat udziału pleszewian w bitwie o Monte Cassino był szeroko opisany w publikacji autorstwa Danuty Basińskiej - Szablewskiej, wydanej przez Pleszewskie Towarzystwo Kulturalne i Muzeum Regionalne w latach 90. minionego wieku.
Autorka opisała tam szczegółowo biogramy 16 żołnierzy. Oto ich nazwiska:
- Jan Bartkowiak
- Kazimierz Basiński
- Piotr Biały
- Leon Cholewa
- Antoni Fabisz
- Ignacy Florczak
- Stanisław Józefiak
- Stanisław Jurgawka
- Jan Kempa
- Ignacy Matuszak
- Józef Piotrowski
- Józef Rokiczan
- Roman Strzyżyński
- Józef Wojciechowski
- Franciszek Zimniak
- Łukasz Żurkiewicz
Waleczność żołnierzy z Ziemi Pleszewskiej
- W rejonie walk o Monte Cassino 2 Korpus Polski stracił 924 żołnierzy. 2.930 zostało rannych, a 345 uznano za zaginionych. Wielu spośród rannych, po wyleczeniu, powróciło do służby i uczestniczyło do końca w kampanii włoskiej, wypierając Niemców i zdobywając Anconę (18.VII. 1944) oraz Bolonię (21.IV.1945). W dniu 2 maja 1945 roku w Casercie pod Neapolem przedstawiciele niemieckiego dowództwa podpisali kapitulację frontu włoskiego. Gdy zakończyły się działania na froncie włoskim, żołnierze 2 Korpusu Polskiego, po krótkim pobycie w Italii, zostali przeniesieni do Wielkiej Brytanii. Część z nich po zwycięstwie aliantów nad Niemcami wróciła do Polski, część pozostała na emigracji. 2 Z dziejami 2 Korpusu Polskiego związały się losy kilkunastu żołnierzy z Ziemi Pleszewskiej.3 O ich zasługach i waleczności świadczą wymownie nadane im odznaczenia polskie i brytyjskie. Dwóch z nich - Roman Strzyżyński i Józef Piotrowski - spoczęło na zawsze w ziemi włoskiej - opisywała wóczas Danuta Basińska - Szablewska.
Wystawa pt. „Z Ziemi Pleszewskiej pod Monte Cassino”
Warto zaznaczyć, że wcześniej - w roku 1994, dokładnie w 50. rocznicę bitwy pod Monte Cassino miało miejsce w Pleszewie uroczyste otwarcie wystawy pt. „Z Ziemi Pleszewskiej pod Monte Cassino”. Autorką wystawy była właśnie Danuta Basińska - Szablewska.
- Celem było upamiętnienie żołnierzy z dawnego pleszewskiego 70 Pułku Piechoty, którzy również brali udział w tej sławnej bitwie otwierającej aliantom drogę na Rzym. A właśnie 18 maja 1994 obchodziliśmy jej 50. rocznicę. Dzisiaj spoglądamy na wydarzenia wojenne z innej perspektywy - mając przed oczami wojnę w Ukrainie. Wtedy ten temat był właściwie nieznany w lokalnym środowisku, a zgromadzone na wystawie archiwalne dokumenty, odznaczenia wojskowe polskie i brytyjskie oraz liczne wojenne pamiątki zostały zaprezentowane pleszewianom w większości po raz pierwszy. Te eksponaty uzyskałam z rodzinnego archiwum oraz dzięki uprzejmości rodzin pleszewskich żołnierzy. Otwarcie wystawy poprzedził rys historyczny bitwy, który przedstawił dr Andrzej Szymański - podkreślając w swoim wystąpieniu szczególnie heroizm walczących Polaków. Zebrani goście wysłuchali też słynnej pieśni „Czerwone maki na Monte Cassino”. Następnie głos zabrał gość honorowy - jeden z ostatnich żyjących wówczas uczestników bitwy z Ziemi Pleszewskiej - Kazimierz Basiński, mój ojciec, który podzielił się ze słuchaczami swoimi wojennymi wspomnieniami z tamtych dni. Duże wrażenie wywarły na zebranych zamieszczone na wystawie fotogramy pochodzące z oryginalnego albumu wydanego w 1945 roku w Rzymie przez 2 Korpus Polski - opisuje Danuta Basińska - Szablewska.
Wspomniane zdjęcia przedstawiały losy wojenne Polaków - począwszy od tragicznej kampanii wrześniowej 1939, poprzez niewolę w Rosji, aż po wstąpienie do Armii Polskiej gen. Władysława Andersa i walki we Włoszech. Wystawa cieszyła się sporym zainteresowaniem wśród mieszkańców naszego miasta. Odwiedziło ją wiele szkolnych wycieczek, o czym świadczyły wpisy w księdze pamiątkowej. Relacje o wystawie ukazały się na łamach lokalnej prasy.
- Zdążył ją jeszcze zobaczyć kolega ojca, pochodzący z Czermina - Ignacy Matuszak, także uczestnik bitwy na stałe zamieszkały w Szkocji. Byłam szczęśliwa, że udało mi się zorganizować takie wydarzenie. Nie byłoby ono możliwe bez zaangażowania wielu osób - w tym ówczesnego kierownictwa muzeum - na czele z panem - Jerzym Szpuntem. Pokłosiem wystawy była publikacja pod tym samym tytułem mojego autorstwa, która ukazała się cztery lata później wydana przez Pleszewskie Towarzystwo Kulturalne, by nie zapomnieć o ludziach walczących wtedy za „naszą i waszą wolność - podkreśla Danuta Basińska - Szablewska.
ZAPRASZAMY DO OBEJRZENIA ZDJĘĆ Z ARCHIWUM DANUTY BASIŃSKIEJ-SZABLEWSKIEJ
CZYTAJ TAKŻE: Pleszew. 100. rocznica Bitwy Warszawskiej. Walczyli w niej żołnierze 70 pułku piechoty
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.