reklama

Cmentarze w Pleszewie. Ile nekropolii jest w mieście? Ile było?

Opublikowano:
Autor:

reklama
Udostępnij na:
Facebook

Przeczytaj również:

HistoriaPleszewskie cmentarze. Historyczna podróż po nekropoliach. Kiedy i gdzie powstały? Ile ich było?
reklama
reklama

Cmentarze w Pleszewie. Historia

Od początków chrześcijaństwa w Polsce zmarłych chowano głównie przy kościołach. Tak było mniej więcej do końca XVIII wieku - także w samym Pleszewie.

Warto jednak zaznaczyć, że jeśli w międzyczasie odnotowywano masowe zgony - w wyniku jakiejś epidemii - wówczas tworzono osobne cmentarze - na obrzeżach miejscowości.

Gdzie był cmentarz choleryczny w Pleszewie?

Pleszew również przez wieki nawiedzały różnego rodzaju epidemie. Cmentarz choleryczny na naszym terenie znajdował się przed wielu laty przy drodze do Marszewa.

Dziś nie ma po nim śladu. Miejscem pamięci o zmarłych na cholerę jest jednak krzyż choleryczny, który znajduje się przy ul. Kaliskiej w Pleszewie.

reklama

Cmentarz żydowski w Pleszewie mieścił się na terenie obecnego osiedla Mieszka I 

Na początku XIX wieku powstała w naszym regionie gmina żydowska, która swoim zasięgiem obejmowała tereny od Sobótki, po Gołuchów i Grab. W roku 1813 - dzięki staraniom gminy żydowskiej - utworzono cmentarz żydowski w Pleszewie.

Pierwszą osobą pochowaną na tej nekropolii była Jitte, córka Lejba, zmarła zimą 1817 roku. Kirkut leżał wówczas daleko na południe od miasta - jeszcze dalej niż osada Malinie - na wzgórzu, gdzie kiedyś stały wiatraki. Obecnie są to tereny osiedla Mieszka I - tam właśnie było wejście na cmentarz. Dziś są tu bloki.

reklama

- Zasięg starego cmentarza pokazuje dziś mniej więcej linia starych drzew. Najpierw otoczony był rowem, potem postawiono kamienny mur. Na północ od cmentarza - mniej więcej na linii dzisiejszego przedszkola - został postawiony domek strażnika cmentarnego - opowiadał niegdyś o histori tej nekropolii dyrektor muzeum w Pleszewie - Adam Staszak.

Niestety, dawne groby nie zachowały się.

Teren cmentarza ewangelickiego w Pleszewie został zrewitalizowany

Ślady bytności ewangelików w Pleszewie sięgają końca XVIII wieku. Powstanie parafii ewangelickiej datowane jest na rok 1794 - kiedy to miejscowi Niemcy podjęli uchwałę, aby połączyć siły z tzw. karczownikami - protestantami, którzy napływali do naszej okolicy osiadając i tworząc m.in. Dobrą Nadzieję czy Zieloną Łąkę. Przy pierwszym ewangelickim kościele w Pleszewie usytuowano w roku 1795 cmentarz, który został z czasem poszerzony.

Miejsce to - znajdujące się przy obecnej ul. Wojska Polskiego - zmieniało się, i zmieniało właścicieli. Jakiś czas temu część obszaru została zrewitalizowana. Dziś teren jest zamknięty dla osób postronnych.

Cmentarze przy kościołach w Pleszewie. Dziś pozostał jedynie przy parafii św. Floriana

Jak wspominaliśmy - od początków chrześcijaństwa w Polsce zmarłych chowano przy kościołach.

W związku z brakiem wolnej przestrzeni, z czasem szczątki przenoszono jednak z ziemi i chowano w tzw. ossarium. Nie inaczej było w Pleszewie. Zgodnie z danymi historycznymi, istniało ono m.in. przy pleszewskiej farze - ossarium powstało tu w roku 1736.

30 lat później - w roku 1766 - z inicjatywy ówczesnego burmistrza, Marcina Jezierskiego, wydobyto z podziemi kościoła farnego wszystkie doczesne szczątki pleszewian i pochowano je we wspólnym grobie przy kościele.

Parafialna nekropolia powiększała się przez lata o kolejne ulice w rejonie obecnego centrum. Przed laty zajmowała teren od dzisiejszego placu Kościelnego do ul. Szkolnej.

Wszystko zmieniło się jednak drastycznie po wielkim pożarze, jaki wybuchł w Pleszewie w nocy z 9 na 10 czerwca 1806 roku. Spłonęło wówczas wiele budynków i cała infrastruktura - nawet ratusz.

Dziś po dawnym cmentarzu nie ma już śladu, jednak warto zaznaczyć, że część zmarłych osób przeniesiono na inną nekropolię - przy kościele pw. św. Floriana (na czas odbudowy fary, która spłonęła - był on głównym kościołem w Pleszewie).

Później, przy odbudowie kościoła farnego, nie odtworzono żadnych nagrobków ani tablic epitafijnych na murach. 

Dziś przy farze znajduje się mur pamięci - gdzie odprawiane są uroczystości patriotyczne.

Zgodnie z wiedzą historyków, cmentarz znajdował się również przed wielu laty w rejonie obecnej ul. św Ducha - gdzie dawniej był kościół, którego - po pożarze w roku 1856 - nie odbudowano. Dowodem na to, że był tutaj kiedyś cmentarz są ludzkie prochy, jakie odkopano podczas robót związanych z modernizacją ul. św. Ducha.

Wspomniane szczątki pochowano później na jedynym istniejącym do dziś przykościelnym cmentarzu w samym Pleszewie - który znajduje się przy parafii pw. św. Floriana.

Na cmentarzu, zlokazlizowanym w okolicy zabytkowego drewnianego kościoła, znajduje się m.in. grobowiec rodziny Suchockich. 

W roku 2020, dzięki inicjatywie byłych wychowanków i obecnych parafian - z proboszczem ks. kan. Krzysztofem Guziałkiem - postawiono tu tablicę - poświęconą pamięci ks. Jana Schmeltera, który był więźniem obozu w Dachau. Jest tu także Grób Dziecka Utraconego

Cmentarz przy ul. Kaliskiej w Pleszewie - jedna z głównych nekropolii

Cmentarz przy ul. Kaliskiej, będący dziś jedną z dwóch głównych nekropolii w mieście - powstał w połowie XIX wieku. Zbudowano go w roku 1857 - na gruntach przekazanych przez samych mieszkańców - m.in. ród Straburzyńskich, którego pomniki znajdują się przy wejściu.

- To jedna z pięciu rodzin, które dały ziemię pod ten cmentarz. To była rodzina, która przeżyła 300 lat w Pleszewie, praktycznie na jednej ulicy. Właśnie tutaj na Kaliskiej - opowiadał swego czasu dyrektor Muzeum Regionalnego w Pleszewie.

Dziś, spacerując po cmentarnych alejkach, można obejrzeć miejsca spoczynku wielu ciekawych i często znamienitych osób, jak chociażby: duszpasterzy pleszewskich parafii, pierwszego burmistrza miasta - Stefana Karczewskiego, powstańców wielkopolskich z płk. Ludwikiem Bociańskim i mjr. Feliksem Paminem na czele, ofiar agresji niemieckiej na Polskę w 1939 r. czy Stanisława Broeckere - dyrektora Banku Spółdzielczego w Pleszewie.

Cmentarz komunalny przy ul. Piaski w Pleszewie - w miejscu najstarszego cmentarzyska

Cmentarz komunalny przy ul. Piaski w Pleszewie jest "najmłodszą" pleszewską nekropolią. Datuje się ją na końcówkę lat 70. minionego wieku. Poza tradycyjnymi grobami, znajduje się tu także kolumbarium. Niedawno okoliczny teren został zmodernizowany - powstał tutaj nowy parking.

Warto na koniec dodać ciekawostkę. Choć sam cmentarz komunalny jest "najmłodszy" w Pleszewie - to zlokalizowany jest w miejscu dawnego najstarszego cmentarzyska na naszym terenie, który pamięta czasy kultury łużyckiej i jest datowany na lata 1500 p.n.e.

reklama
reklama
Udostępnij na:
Facebook
wróć na stronę główną

ZALOGUJ SIĘ - Twoje komentarze będą wyróżnione oraz uzyskasz dostęp do materiałów PREMIUM.

e-mail
hasło

Nie masz konta? ZAREJESTRUJ SIĘ Zapomniałeś hasła? ODZYSKAJ JE

reklama
Komentarze (0)

Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.

Wczytywanie komentarzy
reklama
reklama